Sinh thời, Giáo sư Võ Tòng Xuân đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nền nông nghiệp Việt Nam, nhưng buồn thay, khi ông ra đi, những người đáng ra phải tôn vinh lại không xuất hiện.
Sinh thời, tôi chưa từng có cơ hội gặp mặt trực tiếp Giáo sư Võ Tòng Xuân, nhưng từ những trang báo chí, những câu chuyện truyền miệng và những thành tựu nổi bật của ông, tôi biết rất rõ về tầm vóc và những đóng góp to lớn của ông đối với nền nông nghiệp Việt Nam. Ông là một người thầy tận tâm, một nhà khoa học lỗi lạc, và là người có công cải cách, thay đổi bộ mặt nông nghiệp nước nhà. Suốt cuộc đời, ông luôn đau đáu với việc tìm kiếm những giải pháp giúp nông dân Việt Nam thoát nghèo, đưa ngành nông nghiệp nước ta lên tầm cao mới, hội nhập với thế giới.
Những thành tựu của Giáo sư Xuân không chỉ dừng lại ở việc nâng cao năng suất lúa gạo, mà còn giúp đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, góp phần cải thiện đời sống của hàng triệu nông dân. Với tất cả những cống hiến ấy, ông được ví như "người thầy của nông dân", được mọi người trong và ngoài nước kính trọng. Những trang sách, bài báo viết về ông dường như không bao giờ đủ để khắc họa hết tấm lòng và trí tuệ của một con người đã dành cả cuộc đời vì nông nghiệp nước nhà.
Thế nhưng, buồn thay, khi ông qua đời, tôi nhìn vào danh sách những người đến viếng, lòng chợt chùng xuống. Một danh sách không dài như tôi nghĩ, và đáng tiếc thay, trong số đó chẳng mấy ai thuộc tầng lớp "làm lớn", những người đáng ra phải ghi nhận sự cống hiến của ông đối với ngành mà họ đang lãnh đạo. Điều khiến tôi chạnh lòng hơn cả là sự vắng mặt của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Trong khi ông Võ Tòng Xuân đã dành cả cuộc đời mình để xây dựng nền móng vững chắc cho nông nghiệp nước nhà, thì vào thời khắc tiễn biệt ông, vị lãnh đạo cao nhất của ngành lại không có mặt. Lý do cho sự vắng mặt này, theo những lời đồn đoán, là do ông Bộ trưởng đang bận rộn với những lịch trình dày đặc khác, những công việc được cho là quan trọng hơn. Nhưng liệu có gì quan trọng hơn việc tiễn đưa một người đã cống hiến cả cuộc đời cho lĩnh vực mà ông đang lãnh đạo?
Trong giây phút ấy, lòng tôi chợt nhớ đến câu hát của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn: "Khi lìa trần, có mấy người thương?". Một câu hỏi buồn bã, gợi lên những suy tư về sự vô thường của cuộc đời. Một con người đã cống hiến hết mình, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong ngành nông nghiệp, nhưng đến khi ra đi lại thiếu vắng những người ở vị trí cao nhất của ngành, những người lẽ ra phải tôn vinh và biết ơn ông. Dường như, giữa những bộn bề của cuộc sống hiện đại, đôi khi người ta dễ dàng lãng quên những giá trị lâu dài mà một cá nhân để lại, và sự biết ơn có thể trở thành một điều xa xỉ.
Trong lòng tôi không khỏi cảm thấy chạnh lòng. Giáo sư Võ Tòng Xuân đã sống một đời đầy ý nghĩa, đã để lại cho đời sau những di sản to lớn về tri thức và lòng tận tụy. Thế nhưng, vào khoảnh khắc cuối cùng, cái giá trị mà ông để lại không được nhìn nhận một cách đúng đắn và trọn vẹn. Sự thiếu vắng của những người đứng đầu, những nhân vật quan trọng trong ngành, đã làm rõ hơn sự hững hờ của cuộc sống hôm nay với những giá trị cốt lõi của ngày hôm qua. Tôi tự hỏi, liệu trong cuộc sống hiện đại, có bao nhiêu người còn nhớ đến những cống hiến lớn lao khi một người đã lìa trần? Và rồi, chúng ta có đang vô tình bỏ qua những con người đang thầm lặng cống hiến cho đất nước, để rồi khi họ ra đi, những lời cảm ơn muộn màng có còn ý nghĩa?
Khoảnh khắc ấy, tôi không chỉ thương xót cho Giáo sư Võ Tòng Xuân, mà còn thấy buồn cho chính xã hội mà chúng ta đang sống. Một xã hội mà sự biết ơn đôi khi chỉ dừng lại ở bề mặt, còn những giá trị thật sự đôi khi bị lãng quên, chỉ còn sót lại trong lòng những người từng được ông chạm đến bằng lòng yêu thương và sự tận tâm của mình.