Những bộ đồ không tên

Trời Sài Gòn vào thu, se se lạnh lúc sáng sớm, khiến Nam bỗng dưng nhớ quê nhà. Miền Trung lại sắp vào mùa mưa lũ, cái lạnh ở đó không dịu dàng như nơi này, mà dai dẳng, trơ trọi, và lạnh từ trong ruột lạnh ra. Nam ngồi trong góc quán cà phê, tay lướt điện thoại, mắt dán vào một bài báo nhỏ: "Nhiều bản làng vùng cao Quảng Trị rét tím tái, thiếu áo ấm trầm trọng". Không cần đọc hết, Nam đã đứng dậy, gọi ngay cho Huy — người bạn thân, đồng nghiệp cũ, nay làm truyền thông.

 

– "Tao muốn gom đồ. Áo quần. Cho miền Trung. Giúp tao nhé."

 

– "Nói là làm thiệt hả mậy?" – Huy ngạc nhiên, nhưng chỉ vài giây sau đã bật cười – "Chơi luôn!"

 

Chỉ trong vòng hai tuần, hơn 3.000 bộ áo quần đã được gửi đến nhà Nam. Người lạ, người quen, học trò cũ, đồng nghiệp, bạn bè... Họ gọi điện, nhắn tin, hỏi han rồi gửi về những thùng, bao tải lộn xộn. Áo dài, áo len, quần jeans, đầm váy trẻ em, có cả áo cưới... mới có, cũ có, nhàu nát có, thơm mùi nước xả cũng có.
 

 

Ngôi nhà biến thành kho tạm. Ba mẹ Nam, em gái và cả người yêu của em cũng vào phân loại. Ai cũng làm, không ai than, chỉ thấy mỗi đêm là cả đám ngủ vật vờ trong tiếng nylon xột xoạt và mùi áo quần hỗn tạp.

 

 

Nam cẩn thận dán nhãn từng bao:

– "Trẻ em 5–7 tuổi",

– "Nam thanh niên",

– "Nữ trung niên",

– "Đồ mới",

– "Đồ còn tốt"...

 

Anh còn lập hẳn một nhóm Zalo tên "Áo quần miền Trung", có cả Huy, vài anh chị thiện nguyện quen biết, và người bạn thân ngoài đó – Dũng – người sẽ tiếp nhận và phân phát.

 

Tìm xe không dễ. Nam không có nhiều mối quan hệ trong giới vận tải. Huy phải gọi đến gần 15 nhà xe, thuyết phục, giải thích, năn nỉ, rồi cuối cùng một anh tài xế gốc Quảng Trị gật đầu: – "Miễn phí. Miền Trung mình cả mà."
 

 

Xe khởi hành vào một chiều mưa nhẹ. Nam đứng lặng nhìn những bao đồ được chất lên thùng xe. Lòng anh nhẹ, nhưng cũng đầy lo âu. Trước khi xe đến nơi, Nam gọi Dũng dặn dò: – "Mai nhớ ra nhận hàng nghen. Có nhóm em bé cần đồ ấm ngay."

 

Dũng, bạn thân từ thời học phổ thông, đã hứa chắc nịch: – "Yên tâm. Chuyện nhỏ!"

 

Hai ngày sau, Nam đang họp thì nhận được cuộc gọi. Giọng tài xế gấp gáp: – "Anh ơi, không ai ra nhận hàng. Tôi để xe ngoài quốc lộ hơn 3 tiếng rồi đó."

 

Nam gọi điện cho Dũng. Dũng trả lời, "được rồi, tớ biết rồi, để tớ liên hệ".

 

Hai ngày sau, Huy liên hệ lại cho Nam. Nam ơi, nhà xe báo 2 ngày rồi mà không có ai nhận hàng. Nam chết lặng. 

 

Tối hôm đó, Huy đến nhà Nam, cả hai ngồi lặng trong ánh đèn vàng nhạt.

 

– "Giờ sao?" – Huy hỏi.

 

– "Liên hệ đoàn thanh niên, kiểm lâm, biên phòng... Ai cũng được phải đưa tới bà con gấp. Nếu cần thì chở ngược về, anh gửi các đồng chí biên phòng Tây Nguyên." – Nam đáp nhỏ, nhưng mắt đã đỏ hoe.

 

Nhưng mọi chuyện chưa dừng ở đó. Sáng hôm sau, Dũng đăng một bài dài lên Facebook cá nhân, gắn thẻ úp mở, không nhắc tên Nam nhưng ai cũng biết: "Đừng làm từ thiện kiểu ban ơn. Người miền Trung không cần đồ cũ như rác! Xem họ như ăn xin à?"
 

 

 

Bài viết lan truyền nhanh, chia sẻ hàng trăm lượt. Nhiều người không biết chuyện thật – cũng hùa theo, chửi bới, nghi ngờ, mỉa mai.

 

Nam không lên tiếng.

 

Anh chỉ lặng lẽ gửi lời xin lỗi đến tài xế, rồi nhờ Huy liên hệ một nhóm thiện nguyện khác. Cuối cùng, nhờ một tổ chức trung lập, hơn 3.000 bộ đồ cũng đến được tay những người thật sự cần. Không hình ảnh đẹp, không bài báo ca tụng, không một lời cảm ơn công khai.

 

Dũng sau đó cũng không liên lạc lại. Có lẽ đã tự hào được nuôi face. Có thể vì tự ái. Hoặc vì bản thân anh cũng chịu áp lực dư luận. Nhưng Nam thì hiểu – lòng tốt không nên có điều kiện, nhưng niềm tin thì cần được đặt đúng chỗ.

 

Huy bảo: – "Tụi mình làm hết sức rồi. Vậy là đủ."

 

Nam chỉ cười nhẹ: – "Ừ, chỉ là... mình không ngờ người khiến mình buồn nhất, lại là bạn thân."