Hoàng Tuấn
Người khôn ngoan không hiếu chiến; thay vì phản ứng dữ dội, họ chọn bình tĩnh và lắng nghe, biết rằng sự sâu sắc mới là sức mạnh thực sự của con người.
Người ta thường nói, "Người càng nông cạn càng tỏ ra hiếu chiến," bởi trong sự thiếu thốn chiều sâu tri thức, họ dễ bị đẩy vào những hành động quá khích, lầm tưởng rằng thế là mạnh mẽ và khôn ngoan. Thực ra, sự thiếu suy xét thấu đáo mới là cái yếu kém nhất. Kinh Thánh cũng có câu: “Kẻ ngu sẽ coi lời khuyên là không cần thiết, nhưng người khôn thì nghe lời và học hỏi.” (Châm ngôn 12:15). Những ai chỉ biết phản ứng tức thì thường bỏ qua sự tỉnh táo và lời khuyên của người khác, đắm chìm trong sự hiếu thắng mà quên rằng chân lý không nằm trong tiếng ồn ào của những lời tranh cãi.
Khổng Tử cũng từng dạy: “Biết thì nói là biết, không biết thì nói là không biết, ấy mới là biết.” Một người càng kém hiểu biết lại càng cố tỏ ra rằng mình biết tất cả, vì vậy dễ dàng bị cảm xúc dẫn lối. Khi đối diện với bất kỳ quan điểm hay hành động trái chiều nào, họ không ngần ngại thể hiện sự giận dữ, thậm chí không ngại hạ thấp người khác để bảo vệ cái tôi yếu ớt của mình. Ngược lại, người khôn ngoan thấu hiểu rằng, chính sự bình tĩnh và lắng nghe mới là cách xây dựng giá trị cá nhân và làm chủ chính mình.
Người xưa cũng có câu dân ca rằng: "Khôn ngoan đối đáp người ngoài, gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau." Trong gia đình hay xã hội, bất đồng là điều khó tránh khỏi, nhưng cách phản ứng mới là điều làm nên phẩm chất của một con người. Những kẻ nông cạn thường dễ dàng trở thành công cụ của sự nóng nảy, đẩy bản thân vào cuộc chiến không lối thoát, chỉ để lại đằng sau những mối quan hệ tan vỡ và những vết thương lòng.
Cuộc sống, nếu chỉ đi theo một chiều hướng cố định mà không chịu mở lòng với tri thức và sự khác biệt, thì dẫu có lý lẽ đúng hay sai cũng không thực sự có giá trị. Sự trưởng thành của mỗi người không nằm ở những cơn tức giận, mà ở khả năng giữ bình tĩnh, biết đối diện với ý kiến trái chiều một cách khoan dung.
