Lũ về hai miền: Khúc ca mặn ngọt của đất nước

Lũ về – miền Trung và miền Tây, hai miền đất với cùng một dòng nước, nhưng mỗi nơi lại đón nhận theo cách riêng. Với người dân miền Trung, lũ là nỗi đau đớn, là thử thách, là giấc ngủ chập chờn không tròn khi mưa lớn về. Còn với người miền Tây, nước lũ là niềm vui mộc mạc, là mùa hội thiên nhiên hào phóng ban tặng. Có lẽ, giữa cảnh đó, câu hát lại vang lên một cách chua chát: “Miền Tây nước lớn đứng ngồi không yên, miền Trung lũ lụt, suốt đêm không ngủ…”

 

Quả thật, với miền Trung, lũ là cơn ác mộng. Những ngày nước lũ dâng cao, người dân miền Trung phải gồng mình chống chọi. Mỗi năm, mưa lũ lại cuốn theo nhà cửa, ruộng vườn, mồ hôi và cả giấc mơ bình yên. Dòng nước hung dữ chảy xiết qua từng mái nhà, qua những cánh đồng còn dang dở, để lại sau lưng cảnh hoang tàn và sự chịu đựng âm thầm của người dân. Câu ca từ ngàn xưa đã đúc kết: “Khúc ruột miền Trung ai ơi đừng bỏ / Chớp bể mưa nguồn xót dạ bâng khuâng.” Lũ với người miền Trung là sự mất mát khó lường, là đêm thức trắng canh chừng con nước, là từng đợt xây lại từ đống đổ nát khi nước rút.

 

Ngược lại, ở miền Tây, lũ là một phần cuộc sống, là khúc hát quen thuộc của dòng nước mỗi năm. Cứ mỗi mùa lũ về, mùa nước nổi người dân miền Tây lại đón dòng nước lớn như đón người bạn lâu năm. Dòng nước mang theo phù sa, bồi đắp những cánh đồng và đặc biệt là đưa cá tôm từ biển cả tràn về. Trong tiếng hò reo giăng lưới, là hình ảnh người nông dân mỉm cười rạng rỡ trước một mùa bội thu. Có câu hát dân gian lưu truyền: “Mùa nước nổi, đồng đầy cá tôm,” phản ánh niềm vui giản dị nhưng đầy ắp tình người, tình đất. “Cá tôm đầy đồng, lúa lên như thổi, vui mừng người ơi!”

 

Mỗi mùa lũ là một câu chuyện khác nhau. Miền Trung đêm ngày lo lắng, đón dòng nước dữ bằng sự kiên cường, nhẫn nại. Miền Tây lại đón lũ như một mùa mừng vui trọn vẹn, là món quà từ đất trời giúp ruộng đồng thêm trù phú. Và dẫu mỗi miền một cách đón nhận, nhưng cả hai đều gắn bó, sinh tồn cùng dòng nước ấy. Dòng lũ, tuy một mà hai – là sự thấu hiểu và yêu thương lặng thầm mà thiên nhiên khắc họa giữa lòng đất Việt.