Khi không thể thay đổi hướng gió, hãy lái cánh buồm mình

Có một buổi chiều muộn, sau một ngày dài mệt mỏi, tôi có dịp ngồi lại cùng một cha đạo. Đó là một buổi chiều nắng nhạt, gió phất phơ, và trong lòng tôi đang nặng trĩu nhiều mối lo. Chuyện gia đình, chuyện đời sống vợ chồng, chuyện công việc tưởng như không lối ra. Tôi đã nói với cha bằng một giọng mệt mỏi: – Thưa cha, con thấy mình làm hết sức rồi. Con tính toán, lo toan đủ đường, nhưng mọi thứ cứ như ngược chiều gió. Có lúc con muốn buông xuôi.

Cha xứ nhìn tôi bằng ánh mắt hiền từ, rồi nhẹ nhàng nói: – anh tài giỏi đến đâu thì cũng không thay đổi được hướng gió. Nhưng mình có thể điều chỉnh được cánh buồm.

Câu nói ấy, cha nhắc đi nhắc lại nhiều lần trong suốt cuộc trò chuyện. Và đến tận bây giờ, mỗi khi đối mặt với bão giông cuộc sống, tôi vẫn nhớ đến lời của ngài – một chân lý đơn giản mà sâu xa.

 

 

Đời người là hành trình lênh đênh giữa đại dương rộng lớn, nơi sóng gió không bao giờ báo trước. Gió hôm nay có thể dịu dàng đẩy thuyền ta đi, nhưng sáng mai thôi, nó đã có thể trở thành cơn bão dữ dội đánh văng tất cả.
 

Có những thứ ngoài tầm kiểm soát của con người – đó là sự thật. Tôi không thể thay đổi được một người vợ ngày càng xa cách, không thể điều khiển tâm tính của con cái đã lớn, không thể bắt ông chủ hiểu mình, không thể làm giá vàng đừng rớt hay đồng đô không tăng, cũng không thể khiến người thân đừng bệnh, đừng chết.

 

Gió đổi chiều. Mùa mưa về. Tai họa ập đến. Có người bỏ đi. Có kẻ phản bội. Có dự án sụp đổ. Có niềm tin bị vỡ tan. Và khi ta ngồi nhìn những đổ vỡ, ta tự hỏi: Tôi đã sai ở đâu? Tôi đã làm gì để xứng đáng chịu đựng tất cả những điều này?

 

Câu trả lời là: có thể chẳng vì gì cả. Gió không cần lý do để thổi. Mưa không cần lý do để rơi. Và đời cũng không cần công bằng với bất kỳ ai.

 

 

Nhưng cũng chính trong lúc tuyệt vọng, tôi bắt đầu ngẫm sâu hơn lời cha xứ nói. “Không thay đổi được hướng gió, nhưng có thể điều chỉnh được cánh buồm.”

 

Tôi bắt đầu hiểu: mình không phải là nạn nhân của số phận. Mình là người lái thuyền. Và nếu tôi còn nắm tay chèo, còn vững tay lái, thì tôi vẫn có thể hướng con thuyền đi qua bão tố, dù không theo con đường mình muốn ban đầu.
 

Tôi không thể thay đổi được vợ tôi, nhưng tôi có thể thay đổi cách tôi yêu thương cô ấy. Thay vì chỉ trích, tôi học cách lắng nghe. Thay vì oán trách, tôi học cách cảm thông với những nỗi sợ hãi thầm lặng của cô – người phụ nữ từng trải qua nhiều tổn thương từ tuổi thơ thiếu vắng.

 

Tôi không thể điều khiển được hành vi con mình, nhưng tôi có thể điều chỉnh cách làm cha. Tôi chọn trở thành người bạn, người đồng hành, thay vì một ông bố độc đoán.
 

Tôi không thể kiểm soát được khách hàng, giá cả, hay thị trường, nhưng tôi có thể điều chỉnh chiến lược kinh doanh, giảm chi tiêu, hoặc tìm thêm những hướng đi mới. Tôi có thể cắt lỗ, có thể xoay trục, có thể bắt đầu lại – nếu cần.

Lái cánh buồm – có khi chỉ là điều chỉnh chút góc nhìn, một thay đổi nhỏ trong cách sống, nhưng đủ để con thuyền không bị đánh tan giữa biển khơi.

 

 

Tôi đã từng rất khổ sở khi cứ mãi cố thay đổi người khác. Mãi cố gắng khiến mọi chuyện theo ý mình. Mãi bực bội vì người ta không hành xử như mình mong đợi. Nhưng rồi tôi nhận ra: nếu cứ sống như vậy, tôi sẽ chết chìm trong mệt mỏi và tức giận.
 

Chúa Giêsu đã từng dạy: “Hãy yêu thương kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em” (Mt 5,44). Nghe thì nghịch lý. Nhưng trong lời ấy là cả một sự giải thoát. Khi tôi thôi oán trách, thôi cố thay đổi người khác, và học cách chấp nhận – tôi bỗng thấy lòng mình nhẹ nhõm hơn. Tôi bắt đầu học tha thứ – không phải vì họ xứng đáng, mà vì tôi xứng đáng được bình an.

 

Chúng ta không thể thay đổi quá khứ. Cũng không thể ngăn người khác nói xấu. Nhưng chúng ta có thể chọn tha thứ. Chọn bỏ qua. Chọn tiếp tục sống tốt, dù không ai công nhận.

 

 

Một lần khác, khi tôi hỏi cha xứ: “Nhưng nếu con điều chỉnh mãi mà chẳng có gì thay đổi thì sao?” – Cha mỉm cười: – Thì con hãy neo thuyền vào Chúa.
 

Thật vậy. Có những lúc dù tôi cố gắng cách mấy, vẫn không thấy lối thoát. Nhưng chính trong những giờ phút bất lực đó, tôi nhận ra: mình không đơn độc.

Thánh Phaolô từng nói: “Khi tôi yếu, chính là lúc tôi mạnh” (2Cr 12,10) Bởi vì khi tôi buông, thì Chúa nắm. Khi tôi không thể nữa, thì ơn Chúa bắt đầu. Có một sức mạnh rất lớn trong sự đầu phục – đầu phục không phải là đầu hàng, mà là chọn đặt lòng tin vào Đấng có thể nhìn xa hơn cả cơn bão mà tôi đang thấy.

 

Cuộc đời không phải là chuỗi ngày nắng đẹp. Sẽ có những cơn giông, những đêm tối, những dòng chảy ngược. Nhưng như thủy thủ, ta không sinh ra để trốn bão, mà để vượt sóng.